Stansen

Stansen is een geweldige manier om je creatieve projecten naar een hoger niveau te tillen. Of je nu kaarten maakt, scrapbookt of gewoon ergens decoraties voor nodig hebt, met stansen kun je prachtige, gedetailleerde vormen en ontwerpen uitsnijden. In dit blog leer je alles over de wereld van het stansen. We bespreken onder andere:

• Wat stansen precies is
• Welke basismaterialen je nodig hebt
• De verschillende soorten stansmachines die er zijn
• Een stap voor stap uitleg van stansen voor beginners
• In welke materialen je kunt stansen
• Verschillende stanstechnieken
• Waarom stansen zo populair is
• De antwoorden op veelgestelde vragen over stansen
• Oplossingen voor problemen tijdens het stansen
• Inspiratie van Vaessen Creative
• Laten we beginnen en ontdek de magie van stansen!

Wat is stansen?

Stansen is een techniek waarbij je met behulp van een stansmachine en stansmallen vormen uit verschillende materialen snijdt. Denk aan papier, karton, stof, vilt en zelfs dun metaal. Het resultaat is een precieze en vaak gedetailleerde vorm die je kunt gebruiken in allerlei knutselprojecten. Deze techniek wordt veel gebruikt in de wereld van scrapbooking, kaarten maken en andere creatieve hobby's. Met stansen kun je snel en eenvoudig herhaalbare ontwerpen maken, wat het perfect maakt voor grotere projecten.

Welke basismaterialen zijn nodig voor stansen?

Om te beginnen met stansen, heb je een paar essentiële materialen nodig:

Stansmachine: Dit is het apparaat dat de kracht levert om de stans door het materiaal te duwen.

Stansmallen: Deze metalen vormen zijn verkrijgbaar in een breed scala aan ontwerpen en maten.

Materiaal om te stansen: Papier, karton, stof, vilt en dun metaal zijn populaire keuzes.

Snijplaten: Deze platen beschermen je stansmachine en zorgen voor een gelijkmatige druk tijdens het snijden.

Stap voor stap stansen voor beginners

Als je nieuw bent met stansen, volg dan deze eenvoudige stappen om te beginnen:

Kies je stans en materiaal: Selecteer een stansmal en het materiaal dat je wilt gebruiken.

Maak de sandwich: Plaats het materiaal en de stansmal tussen de snijplaten. Dit wordt vaak een ‘sandwich’ genoemd.

Voer de sandwich door de machine: Draai aan de hendel van de handmatige stansmachine of druk op de knop van een elektrische machine.

Verwijder de stans: Haal de snijplaten uit de machine en verwijder voorzichtig de gestanste vorm uit de mal.

Soorten stansmachines

Er zijn verschillende soorten stansmachines beschikbaar, elk met hun eigen kenmerken en voordelen:

• Handmatige stansmachines: Deze werken met een hendel om de platen door de machine te halen. Ze zijn ideaal voor beginners vanwege hun eenvoud en betaalbaarheid.
• Elektrische stansmachines: Deze machines doen het zware werk voor je. Ze zijn perfect voor mensen die veel stansen of moeite hebben met handmatige bediening.

Digitale stansmachines: Deze geavanceerde machines gebruiken software om ontwerpen te maken en te snijden. Ze bieden de meeste flexibiliteit en creativiteit, maar zijn vaak duurder en vereisen wat technische kennis.

In welke materialen kan er gestanst worden?

Stansen is veelzijdig en kan worden toegepast op een breed scala aan materialen:

• Papier en karton: Dit zijn de meest gebruikte materialen voor stansen. Ze zijn ideaal voor kaarten, scrapbooking en decoraties.
• Stof en vilt: Perfect voor textielprojecten zoals appliqué, patches en decoratieve elementen.
• Dun metaal: Voor het maken van sieraden, embellishments en andere metalen decoraties.
• Plastic en folie: Geschikt voor het maken van sjablonen, raamdecoraties en andere doorzichtige projecten.

Tip! Niet alle stansmachines kunnen alle materialen verwerken. Lees de instructies van jouw stansmachine goed door om te weten te komen welke materialen passend zijn bij deze specifieke machine. 

Verschillende accessoires bij het stansen

Stansen wordt nog veelzijdiger en creatiever met het gebruik van verschillende accessoires. Elk accessoire heeft zijn eigen unieke functie en toepassing, waardoor je nog meer mogelijkheden hebt om prachtige en gedetailleerde creaties te maken. Hier zijn enkele van de meest populaire accessoires die je kunt gebruiken bij het stansen:

Embossing folders

Embossing folders zijn speciaal ontworpen mappen waarmee je reliëfpatronen kunt creëren op je materialen. Door de folder met het papier tussen de snijplaten van je stansmachine te plaatsen en erdoorheen te halen, ontstaat er een verhoogd patroon op je papier. Dit voegt een textuur en dimensie toe aan je kaarten, scrapbooks en andere projecten. Er zijn talloze designs beschikbaar, van eenvoudige stippen en strepen tot ingewikkelde bloemen en filigraanpatronen.

Magnetische platen

Magnetische platen zijn een geweldig hulpmiddel om je stansmallen op hun plaats te houden tijdens het snijproces. Ze voorkomen dat de mallen verschuiven, wat vooral handig is bij het gebruik van meerdere mallen tegelijkertijd of bij het werken met delicate ontwerpen. Door je mallen stevig op de magnetische plaat te plaatsen, kun je nauwkeuriger en efficiënter werken.

Schuimplaten

Schuimplaten, ook wel ‘shims’ genoemd, worden gebruikt om extra druk toe te voegen tijdens het stansen. Dit kan nodig zijn als je stansmal niet helemaal door je materiaal snijdt. Door een schuimplaat toe te voegen aan je ‘sandwich’ kun je ervoor zorgen dat je stansmal een strakkere en diepere snede maakt. Dit is vooral handig bij het werken met dikkere of meer uitdagende materialen zoals stof of dik karton.

Die release sheets

Die release sheets zijn dunne vellen papier die je tussen je stansmal en het materiaal plaatst om te voorkomen dat de gestanste vorm vast blijft zitten in de mal. Dit kan vooral nuttig zijn bij zeer gedetailleerde mallen. Door een die release sheet te gebruiken, kun je je gestanste vormen gemakkelijker en zonder beschadiging uit de mal halen.

Sponsjes en blending tools

Sponsjes en blending tools zijn handig voor het aanbrengen van inkt, verf of andere kleurmiddelen op je gestanste vormen. Hiermee kun je schaduwen, kleurverlopen en andere effecten creëren die je projecten extra diepte en visuele interesse geven. Deze tools zijn perfect voor mixed media projecten en voor het toevoegen van een artistiek tintje aan je creaties.

Pincetten en stansgereedschap

Pincetten en speciaal gereedschap zoals ‘pokey tools’ zijn essentieel voor het hanteren van kleine, delicate gestanste vormen. Pincetten helpen je om kleine stukjes precies te plaatsen zonder ze te beschadigen, terwijl pokey tools ideaal zijn voor het verwijderen van kleine stukjes papier die in de stansmal vast kunnen zitten. Deze tools maken het werken met ingewikkelde ontwerpen veel eenvoudiger en minder frustrerend.

Adhesive sheets

Adhesive sheets zijn dubbelzijdige kleefvellen die je op je materiaal kunt aanbrengen voordat je gaat stansen. Dit maakt het veel eenvoudiger om je gestanste vormen op je project te bevestigen zonder gedoe met lijm. Ze zijn vooral handig bij het werken met gedetailleerde of kleine vormen die moeilijk met traditionele lijm aan te brengen zijn.

Stansvormen

Stansvormen, ook wel stansmallen genoemd, zijn een essentieel onderdeel van het stansen en bieden eindeloze mogelijkheden voor creativiteit. Deze metalen vormen zijn ontworpen om specifieke vormen en patronen uit verschillende materialen te snijden, zoals papier, karton, stof en zelfs dunne metalen platen. Stansvormen komen in een breed scala aan ontwerpen, van eenvoudige geometrische vormen en basisvormen zoals cirkels en vierkanten, tot complexe en gedetailleerde afbeeldingen zoals bloemen, dieren en sierlijke patronen.

Soorten stansvormen

Er zijn verschillende soorten stansvormen beschikbaar, elk met hun unieke kenmerken en toepassingen. Basisvormen zijn perfect voor algemene projecten en kunnen gemakkelijk worden gecombineerd om ook complexere ontwerpen te creëren. Thematische vormen zijn ideaal voor specifieke gelegenheden zoals Kerst, verjaardagen, of bruiloften, met ontwerpen die perfect passen bij het thema van je project. Sierlijke en gedetailleerde stansvormen bieden een hoge mate van detail en zijn perfect voor het maken van verfijnde en kunstzinnige projecten.

Verschillende stanstechnieken toegelicht

Er zijn verschillende technieken die je kunt toepassen bij het stansen om unieke en creatieve effecten te bereiken:

• Inlegwerk: Hierbij gebruik je meerdere stansen om vormen in elkaar te passen, waardoor een mozaïekeffect ontstaat.

• Embossing: Door gebruik te maken van embossingfolders kun je verhoogde patronen en texturen toevoegen aan je projecten.
• Stenciling: Met stansmallen kun je ook sjablonen maken die je vervolgens gebruikt om patronen en ontwerpen op je materiaal te schilderen of te spuiten.
• Layering: Dit houdt in dat je meerdere lagen gestanste vormen op elkaar plaatst om een 3D-effect te creëren.

Waarom stansen populair is

Stansen is populair omdat het creatieve mogelijkheden eindeloos zijn. Hier zijn een paar redenen waarom zoveel mensen van stansen houden:

• Precisie: Stansen biedt een nauwkeurigheid die moeilijk met de hand te bereiken is.
• Snelheid: Het snijden van complexe vormen is snel en eenvoudig.
• Herhaalbaarheid: Je kunt gemakkelijk meerdere identieke vormen maken voor grotere projecten.
• Creativiteit: Met zoveel verschillende stansmallen beschikbaar, zijn de ontwerpopties vrijwel onbeperkt.

Veelgestelde vragen over stansen

Hier zijn enkele veelgestelde vragen over stansen om je op weg te helpen:

Wat is het verschil tussen stansen en ponsen?

Stansen gebruikt een machine en mallen om vormen te snijden, terwijl ponsen meestal handgereedschap gebruikt voor kleinere, eenvoudigere vormen. Lees hier meer over de verschillen tussen stansen en ponsen.

Kan ik mijn eigen stansmallen maken?

Ja, met sommige digitale stansmachines kun je je eigen ontwerpen maken en snijden.

Is stansen alleen voor het maken van kaarten?

Hoewel het maken van kaarten een populaire toepassing is, kan stansen ook worden gebruikt voor scrapbookingpagina’s, het maken van unieke decoratieve elementen, en andere creatieve projecten1.

Kan ik stansen zonder een stansmachine?

Het is mogelijk om handmatig te stansen met behulp van een scherp hobbymesje en een snijmat, maar dit kan tijdrovend zijn en minder nauwkeurige resultaten opleveren. Een stansmachine biedt meer precisie en is efficiënter voor het maken van meerdere items.

Oplossingen voor problemen tijdens het stansen

Stansen kan soms uitdagingen met zich meebrengen. Hier zijn een paar veelvoorkomende problemen en hun oplossingen:

• Probleem: Moeite met het uitlijnen van de stansmallen
• Oplossing: Gebruik magnetische platen of speciale uitlijningshulpmiddelen die beschikbaar zijn voor sommige stansmachines om de stansmallen nauwkeurig te positioneren.

• Probleem: Slijtage van snijplaten
• Oplossing: Draai en wissel je snijplaten regelmatig om slijtage gelijkmatig te verdelen. Als ze te versleten zijn, vervang ze dan door nieuwe.

• Probleem: Onvolledige stansresultaten
• Oplossing: Zorg ervoor dat je de juiste ‘sandwich’ samenstelling gebruikt voor je stansmachine. Dit kan betekenen dat je extra shims of aanpassingslagen moet toevoegen om de juiste druk te bereiken.

• Probleem: Stansmallen die niet goed snijden
• Oplossing: Controleer of de stansmallen scherp genoeg zijn en niet versleten. Vervang indien nodig de stansmallen. Het gebruik van een metalen adapterplaat kan ook helpen om een scherpere snede te krijgen.

• Probleem: Materiaal dat aan de stansmal blijft plakken
• Oplossing: Gebruik een stukje waxpapier tussen de stansmal en het materiaal. Dit kan helpen om het materiaal gemakkelijker los te maken na het stansen.

• Probleem: Beschadiging van het materiaal tijdens het stansen
• Oplossing: Zorg voor een gelijkmatige verdeling van de druk en gebruik een snijmat om het materiaal te beschermen. Pas ook de druk van de stansmachine aan als deze instelbaar is.

Vaessen Creative inspireert

Bij Vaessen Creative vinden we het geweldig om inspiratie te delen. Hier zijn tien projecten waarbij je stansen kunt gebruiken:

• Kaarten maken: Maak prachtige, gedetailleerde kaarten voor elke gelegenheid. Er zijn ontelbare mogelijkheden met de verschillende soorten snijmallen. Probeer bijvoorbeeld deze vrolijke bijtjeskaart te maken. Of wat dacht je van een met schattige zebra’s?
• Scrapbooking: Voeg unieke vormen en patronen toe aan je scrapbookpagina's. Bekijk snel onze DIY over het maken van een scrapbookpagina.
• Home decor: Creëer decoratieve elementen zoals hangers, slingers en wandkunst. Maak bijvoorbeeld een prachtige krans met groene planten van papier.
• Cadeaulabels: Personaliseer je cadeaus met mooie, gestanste labels. Probeer ook eens om saaie labels op te fleuren met gestanste decoraties!
• Textiel projecten: Voeg gestanste stoffen of vilten vormen toe aan kleding, tassen en andere textielprojecten.
• Boekjes en notitieblokken: Versier de omslagen van je notitieboeken met gestanste ontwerpen.
• Feestdecoraties: Maak banners, cupcake toppers en andere feestversieringen. We hebben een geweldige DIY waarin je stap voor stap je eigen kerststerren ornamenten kunt maken.
• Cadeaudoosjes: Gebruik speciale mallen waarmee je perfecte cadeaudoosjes kunt uitsnijden en vouwen. Maak bijvoorbeeld deze schattige doosjes! Of maak deze paasdoosjes die perfect zijn om in het voorjaar uit te delen.

Stansen is een veelzijdige en creatieve techniek die je kunt gebruiken voor een breed scala aan projecten. Met de juiste materialen en technieken kun je prachtige, gedetailleerde vormen snijden die je knutselwerk naar een hoger niveau tillen. Of je nu een beginner bent of een ervaren crafter, stansen biedt eindeloze mogelijkheden voor creativiteit en het maken en decoreren van de mooiste knutsels. Dus haal je stansmachine tevoorschijn, laat je inspireren door onze tips en projecten, en begin vandaag nog met het ontdekken van de magische wereld van stansen!